SMOG jest ANTY
Co roku jesienią i zimą media alarmują o złej jakości powietrza, którym oddychamy. Problem ten dotyczy zarówno niesprawnych technicznie pojazdów emitujących spaliny o nadmiernej toksyczności, jak również osiedli domków jednorodzinnych oraz kamienic w centralnych dzielnicach miast. Wraz ze zbliżającym się okresem grzewczym powraca temat spalania śmieci w domowych piecach. W całym kraju prowadzone są działania mające na celu podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej w tym zakresie.
Nasz kraj boryka się z dotrzymaniem standardów jakości powietrza. Duże ilości pyłu zwieszonego w powietrzu powstają wskutek spalania paliw złej jakości w niewielkich kotłowniach węglowych i paleniskach domowych. Są one istotnym źródłem zanieczyszczenia powietrza. Zanieczyszczenia pochodzące z niskiej emisji, koncentrując się lokalnie są bardziej szkodliwe niż te, które pochodzą ze źródeł przemysłowych. Proces spalania w spalani przemysłowej odbywa się w wysokich temperaturach. Są one dostosowane do spalania tego typu odpadów - głównie śmieci PCV, plastiku czy innych odpadów mieszanych. Tam spalanie odbywa się w temperaturach od ok. 850 do ponad 1000 st. C. W domowych kotłowniach czy innych paleniskach temperatura jest niższa. Może tam zatem nie dochodzić do całkowitego spalania. Dodatkowo, w przypadku kotłowni przydomowych nie są instalowane żadne instalacje oczyszczające gazy emitowane z procesów spalania. W związku z tym do powietrza trafiają związki bardzo toksyczne. Poprawa jakości powietrza, który oddychamy, nazywana „walką ze smogiem”, wymaga realizacji wielostronnych działań systemowych.
Pomimo prowadzonych od lat kampanii informacyjnych, wciąż jest niska świadomość społeczeństwa, że spalanie odpadów jest szkodliwe a także nielegalne. Wielu mieszkańców w dalszym ciągu przez cały rok gromadzi odpady, które zimą trafiają do domowych palenisk. Wszelkiego rodzaju opakowania, kartony, folie, stare gazety i czasopisma, płyty wiórowe lub pilśniowe ze starych mebli nasączone klejami i impregnatami, stara odzież, trafiają do piwnic i schowków a następnie są spalane. Takie postępowanie niejednokrotnie wynika z chęci ograniczenia kosztów zaopatrzenia domu w opał i zmniejszenia ilości domowych odpadów. Spaliny zawierają groźne trucizny, takie jak furany czy dioksyny. Oddychanie tak skażonym powietrzem niesie za sobą duże ryzyko zachorowań, głównie na choroby nowotworowe. Zaś unoszący się pył jest źródłem alergii, a także powodem zachorowań na astmę. Zanieczyszczenia uwolnione do atmosfery migrują na duże odległości powodując również skażenie gleb, wód powierzchniowych i żywności.
Mając na uwadze niezadowalający stan jakości powietrza w Polsce, podejmowane działania zawarte w programach ochrony powietrza, mają na celu zapewnienie równocześnie realnego wsparcia finansowego oraz merytorycznego dla realizacji celów związanych z poprawą jego jakości.
Należy również pamiętać, że wzmożony transport drogowy, szczególnie na terenie dużych miast, przyczynia się do pogorszenia jakości powietrza. Równolegle do tych działań realizowane są zadania edukacyjno-informacyjne, podnoszące świadomość społeczeństwa, których celem jest kształtowanie postaw ekologicznych społeczeństwa poprzez promowanie zasad zrównoważonego rozwoju.
Narzędziem wykorzystywanym przez Policje jest niewątpliwie Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa, dzięki której mieszkańcy w sposób anonimowy mogą zgłaszać miejsca, w których znajdują się „dzikie wysypiska śmieci”, bądź dochodzi do „wypalania traw”. Dzięki takim interwencjom możliwe jest skuteczne zapobieganie przypadkom łamania prawa.
Zgłaszanie wszelkich incydentów jest w naszym wspólnym interesie. Odpowiednie służby a także bezpośrednio przedstawiciele wójta, burmistrza czy prezydenta miasta mogą przeprowadzać kontrole. Palenie śmieci na prywatnym podwórku lub we własnym piecu jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny lub karą aresztu. Grzywnę wymierza się w kwocie od 20 do 5.000 zł, zaś kara aresztu wymierzana jest w długości od co najmniej 5 do nawet 30 dni.